Juni historie

1 juni … de tornado van Neede …. toch nog lichte vorst … en hoge waterstanden
Op 1 juni 1927 raasde er een tornado van klasse 4 volgens de schaal van Fujita over Het Achterhoekse Neede. De schaal loopt van 1 tot 5, het was dus een zeer krachtige windhoos. Hij verplaatste zich over een strook van Lichtenvoorde via Neede naar Tubbergen. De hoos eiste 10 doden waarvan 3 door blikseminslag. Het positieve van deze hoos was, in vergelijking met die van Borculo in 1925, dat de hoos van Neede zich niet over de stadskern verplaatste. De richting was ook iets oostelijker dan de windhoos van Borculo. Op sommige plaatsen was wel een spoor zichtbaar van 400-500 meter. Op 1 juni 1946 was er in Capelle aan den IJssel ook een windhoos actief.

Op 1 juni 1975 was het op Deelen nog -0.4 graden. De vliegbasis Soesterberg noteerde die ochtend aan de grond nog bijna 4 graden vorst.
Op 1 juni 1983 was er een extreem hoge waterstand bij Keulen( 9.96) en bij Lobith ( 15.87).
In 2005 zakte op Deelen ‘het kwik’ naar 1,4 graden. Tot en met 14 juni van dat jaar leverden 7 frisse nachten zelfs lokaal vorst aan de grond op.

Extremen De Bilt
Koudst: 0.0 (1936)
Warmst: 30.0 (1947)
Natst: 27.8 mm (1927)
Zonnigst: 16.3 uren (1903)

2 juni … -1.2 graden, de laagste temperatuur in juni
Op 2 juni 1975 vroor het in Almen bij Zutphen nog 1.2 graden op normale waarnemingshoogte.

In 1953 kwam de maximumtemperatuur in De Bilt op slechts 9,2 graden uit, de laagste maximumwaarde voor de maand juni sinds 1901.

Voor het derde opeenvolgende jaar kwam het ergens tot noodweer in de eerste tien dagen van juni. In 1999 was het raak in de Achterhoek. Nabij Lochem en Barchem was er een windhoos actief.

Extremen De Bilt
Koudst: 0.2 (1975)
Warmst: 30.4 (2019)
Natst: 19.5 mm (1973)
Zonnigst: 16.1 uren (1902)

3 juni … vorst op klomphoogte
Op 3 juni 1975 dook het kwik op Terschelling nog onder nul. Het KNMI-station Hoorn meldde -0.6 graden, Eelde noteerde -2.7 op klomphoogte.

Op 3 juni 1912 noteerde Enter (bij Almelo) maar liefst 74 mm.

Extremen De Bilt
Koudst: 2.8 (1937)
Warmst: 32.5 (1947)
Natst: 25.2 mm (1921)
Zonnigst: 15.4 uren (1997)

4 juni … hoosbuien in het oosten
In de namiddag, avond en nacht van 3-4 juni viel er lokaal veel regen. In het Noord-Limburgse plaatsje Evertsoord werd in korte tijd 90 mm afgetapt. In het Brabantse Someren viel 79 mm, in Asten 77 mm, in Rijsbergen 73 en in Oirschot werden hagelstenen gezien van wel 5 cm doorsnee. In het Achterhoekse Corle, een buurtschap bij Winterswijk viel 42 mm.

Op 4 juni 1921 werd in Heiduin maar liefst 127 mm opgevangen. Lange tijd was dat het absolute record voor juni. Tot 24 juni 1975, toen noteerde Gouda in 1 etmaal 146 mm.

Extremen De Bilt
Koudst: 2.0 (1916)
Warmst: 29.5 (1985)
Natst: 24.7 mm (1994)
Zonnigst: 14.7 uren (1939)

5 juni … eerste hittegolf ’47 ten einde
Op 5 juni 1947 kwam er een einde aan de eerste hittegolf in de legendarische zomer van 1947. Dat ging in Rijssen gepaard met veel neerslag. In de ochtend werd 72 mm afgetapt.

Op 5 juni 1959 vroor het te Winterswijk nog 1.8 graden.

Extremen De Bilt
Koudst: 1.9 (1922)
Warmst: 31.8 (2015)
Natst: 29.5 mm (1913)
Zonnigst: 15.1 uren (1996)

6 juni … grootste hagelstenen in Nederland
Op 6 juni 1998 trok in de loop van de ochtend een storing van zuid naar noord over het land. In o.a. het westen van Brabant ontstond er een Egyptische duisternis.
De temperatuur was op veel plaatsen gestegen naar 27 á 29 graden. Later in de middag trok er een zware buienlijn over het land. Grote hagelstenen van 8 á 9 cm vielen in Nunspeet en omgeving (8,9 cm in Nunspeet-Noord). In de Alblasserwaard stierven enkele zwanen toen zij bekogeld werden door grote hagelstenen. Op veel plaatsen kwamen zware windstoten voor. In het Limburgse Schinnen viel in 1 uur 50 mm regen, een complete wolkbreuk. In Hattemerboek werd een windhoos gezien. In Soest viel in ruim 3 uur 77 mm, tegenover 48,3 mm in De Bilt. Bij 57 mm in Hoensbroek overstroomde de Geul, dat was in 40 jaar niet meer voorgekomen.

Extremen De Bilt
Koudst: 1.7 (1924)
Warmst: 30.9 (1996)
Natst: 52.5 mm (1943)
Zonnigst: 15.3 uren (1940)

7 juni … opnieuw zwaar weer …. windstoten tot 130 km/uur 
Op 7 juni 1997 was het wederom zaak. In de loop van de ochtend trok een zeer actief koufront het zuidwesten van het land binnen en leverde zeer zware windstoten af.
Op de vliegbasis Woensdrecht was toen een rëunie van oud-meteomedewerkers. De sterke militaire boogtenten werden voor de zekerheid ontruimd. De tenten kwamen wel even bol te staan maar blijven netjes staan. Een grote feesttent werd bij Philip Morris in Bergen op Zoom de lucht ingeblazen. Lokaal werden ook windhoosachtige verschijnselen waargenomen. Dat was o.a. het geval in Hattemerbroek en Roelofarendsveen. Op Schiphol werd een windstoot geregistreerd van 130 km per uur, op de luchthaven Zestienhoven bij Rotterdam werd 128 km in een zeer zware windstoot waargenomen. Er kwamen helaas 5 personen om het leven.

Extremen De Bilt
Koudst: 2.0 (1927)
Warmst: 33.9 (1996)
Natst: 29.3 mm (1910)
Zonnigst: 15.7 uren (1976)

8 juni … de tendens van zwaar weer zet zich voort
8 juni staat een beetje bekend als een onweersdag. Zo trokken er in 1996 enkele zware buien over het land. Dat gaf op de vliegbasis Volkel in 1 uur tijd maar liefst 54 mm aan regen. Een jaar later was het weer raak. In 1997 viel er in Twente toen 29 mm, maar dat in een tijdsbestek van slechts 20 minuten. En in 1998 was het in de eerste week van juni ook al raak. Zie hierboven bij 6 en 7 juni. Kennelijk ontlaadt een eerste warme periode zich begin juni in enkele zware buien.
Maar het kan ook nog koud zijn in deze tijd. In 2000 was er te Gilze Rijen nog een grondminimum van -0,1. In 2005 vroor het in Eerbeek op 10 cm zelfs -1,5 graden en in Twenthe -0.9 graden. Om 08.00 uur ’s morgens behaalde o.m. De Bilt een luchtdrukrecord van 1037,5 hPa (vorige record 1036,9 hPa op 7 juni 1962, in het Waddengebied toen 1039 hPa).

Extremen De Bilt
Koudst: 0.7 (1914)
Warmst: 32.1 (1915)
Natst: 27.8 mm (1974)
Zonnigst: 15.6 uren (1962)

9 juni … maxima vandaag krap 12 graden …. en maar 2 graden in 2001
In 1995 stokte de temperatuur bij 11,7 graden in De Bilt. Als maximum wel te verstaan. Daarmee is het nog altijd de koudste 9e juni van de laatste honderd jaar. Ook koud was het vorig jaar (2001). Toen daalde het kwik op de vliegbasis Eelde tot 2 graden. Nog kouder werd het in Groningen op 13 juni 1947. Toen werd het in Eelde 1,5 graden.

Extremen De Bilt
Koudst: 2.3 (1932)
Warmst: 31.0 (1976)
Natst: 13.0 mm (1995)
Zonnigst: 15.3 uren (1969)

10 juni … een koele zomer volgt op een koude winter
1956 staat niet alleen bekend om zijn koude winter, maar ook om de koele zomer. Vrijwel alle 3 de zomermaanden was het koud en regenachtig. Op 10 juni was er in het noorden en noordoosten nog wel wat warmte. In Joure werd het die dag nog 25,3, de enige zomerse temperatuur van die maand in het hele land. Maar in het midden en zuiden was het maar 14 graden. Dat verschil leverden een scherpe scheidingslijn op, wat in Midden- en Oost-Drenthe uitdraaide op een zone met zware hagelbuien. In het gebied van Emmen-Witteveen-Wijster vielen ijsbrokken uit de lucht met een afmetingen tot 7 cm. Er was enorme schade aan dakpannen, ruiten gingen stuk, en veel vee raakte gewond. UIteraard viel er ook veel regen, en de koeien glibberden door de wei! De zomer van dat jaar kende in augustus ook nog een heuse storm.

Extremen De Bilt
Koudst: 2.2 (1927)
Warmst: 30.9 (1966)
Natst: 20.2 mm (1935)
Zonnigst: 15.1 uren (1969)

11 juni … uit 1833 … de vuurstormen …. Alkmaar op bijna 10 emmers per m2
Een uit de oude doos. Na een intensieve droogte ontwikkelde zich op 11 juni 1833 een zware donderbui zonder dat er regen viel bij stormweer. Kleine veenbrandjes groeiden uit tot grote vuurstormen. In Drenthe en ook in Groningen werden o.a. in Leek en Tolbert door brand 70 huizen en 5 schepen totaal verwoest. Ook vielen er 2 slachtoffers en de totale schade bedroeg 100.00 gulden. Dit laatste was voor die tijd heel veel geld.

Op 11 juni 1998 tapte Alkmaar 97 mm af in een etmaal en Hoorn kwam uit op 74 mm. De Bilt kreeg 26.6 mm en dat is voor het landelijk instituut nog altijd de hoogste aftapping voor de 11e juni.

Extremen De Bilt
Koudst: 2.1 (1911)
Warmst: 30.5 (1948)
Natst: 26.6 mm (1998)
Zonnigst: 15.4 uren (1975)

12 juni … tropisch
Op 12 juni 1911 werd er in Gemert een laagste temperatuur gemeten van 0.6 graden en in de Bilt van 2.6 graden. Die 2.6 is nog altijd de laagste minimumtemperatuur voor de 12e juni.

Op dezelfde datum in 1919 werd op ons landelijk hoofdkantoor een maximum gehaald van 32.5 graden. Dit was tot 19 juni 2000 het record voor de tweede tien-daagse periode in de maand juni. Op 19 juni 2000 werd het 33.5 graden.

Extremen De Bilt
Koudst: 1.8 (1911)
Warmst: 31.3 (1919)
Natst: 15.6 mm (1916)
Zonnigst: 15.6 uren (1959, 1968)

13 juni … record in tweede decade
Op 13 juni van het jaar 1930 viel er tijdens een onweersbui in Schagen 129 mm neerslag. Op dezelfde datum van het jaar 1964 werd het in Buchten al 34.4 graden.
Dit was tot 20 juni 2000 het record voor de tweede decade. Op 20 juni 2000 werd dit record gebroken in Ell en Arcen, het werd daar 34.6 graden.

Extremen De Bilt
Koudst: 3.0 (1939)
Warmst: 31.5 (1964)
Natst: 46.7 mm (1953)
Zonnigst: 15.6 uren (1957, 1959
)

14 juni … eerste zomerse dag van ’74
Op 14 juni 1911 een laagste temperatuur in Winterswijk van 1.8 graden.

Op 14 juni 1974 scoorde de Bilt met 25.5 graden, een zomerse dag. Niets bijzonders zo te zien. Het was echter de eerste van dat jaar en de volgende kwam pas op 30 augustus.

Extremen De Bilt
Koudst: 2.0 (1911)
Warmst: 30.2 (1948)
Natst: 27.2 mm (1931)
Zonnigst: 15.2 uren (1973)

15 juni … vroege hittegolf met 10 zomerse dagen
Op 15 juni 1917 zaten we in het midden van een unieke hittegolf, namelijk eentje van 10 dagen achter elkaar, en dat nog wel in deze periode van het jaar! Van 10 t/m 19 juni had De Bilt 10 zomerse dagen op rij, en van 16 t/m 18 juni zouden de vereiste 3 tropische dagen ook komen. En dat dus juist in de tweede decade van juni, wanneer het gemiddeld genomen 2 van de 3 jaren wisselvallig is.

Extremen De Bilt
Koudst: 2.1 (1961)
Warmst: 28.3 (1957)
Natst: 22.7 mm (1975)
Zonnigst: 15.4 uren (1957)

16 juni … hageldikte: 5 cm
Een bizar wapenfeit van 2001 op deze 16e juni: omstreeks 13.45 uur was het noodweer op een stuk van Vlieland. Er viel plaatselijk veel hagel met als resultaat een hageldek van wel 5 centimeter dik! Twee toeristen in zomers tenue werden zelfs met onderkoelingsverschijnselen afgevoerd.

Extremen De Bilt
Koudst: 1.8 (1956)
Warmst: 31.2 (1917)
Natst: 25.4 mm (1965)
Zonnigst: 15.5 uren (1957)

17 juni
17 juni is de dag van het noodweer in 1965. In Barneveld viel toen maar liefst 70 mm aan regen.

Verder begon op 17 juni 1994 een opmerkelijke periode in Borculo (Gld.). Want van 17-juni 1994 t/m 11-augustus 1994 waren er in Borculo 56 dagen op rij met een temperatuur van boven de 20-graden, oftewel 56 “warme” dagen op rij.

Extremen De Bilt

Koudst: 2.4 (1918)
Warmst: 31.7 (2002)
Natst: 27.7 mm (1965)
Zonnigst: ?

18 juni
In het jaar 1955 was er in Witteveen op deze dag nog vorst in de weerhut. Het werd daar in de weerhut -0,8. Het is de laatste vorst in het seizoen die is waargenomen. Verder staat en dagrecord voor De Bilt op naam van 18 juni 1936. Toen werd het 30,7. Die dag maakte deel uit van een hittegolf, die duurde van 17 t/m 24 juni.

Ook in 2005 een vroege hittegolf die sinds 1976 niet meer was voorgekomen. Van 18 tot en met 24 juni duurde (in De Bilt) deze hittegolf.

Extremen De Bilt

Koudst: 3.3 (1901)
Warmst: 31.1 (2002)
Natst: 31.4 mm (1917)
Zonnigst: ?

19 juni
Even een wapenfeit uit de recente historie: de laagste temperatuur in het land voor juni 1999 werd bereikt in Eerbeek met +1,1gr op 19-juni. En aan de grond kwam het nog tot grondvorst.

In het jaar 2000 was er juist een tropische dag op het meetpunt De Kooy bij Den Helder. Het werd 30,5gr. In het verleden was het in Den Helder slechts op drie junidagen warmer.

Extremen De Bilt

Koudst: 0.8 (1923)
Warmst: 33.5 (2000)
Natst: 32.1 mm (1982)
Zonnigst: ?

20 juni
Hupsel (KNMI-station bij Eibergen) was op 20 juni 2000 met 15,2 gr. als minimum de “koudste” plek van het land. Ell en Arcen behaalden een maximum van 34.6 graden en dat was goed voor het hoogste maximum van het jaar 2000 van de KNMI-stations.
Het decaderecord van 2000 (de 34.6 in Ell en Arcen) werd 18 juni 2002 met 0.1 graad scherper gesteld: Arcen mat toen 34.7.

In 2005 werd in Gilze-Rijen het decaderecord van 18 juni 2002 (tweede decade juni) geëvenaard. Het maximum lag op dit station op 34.7 en dat is sinds het begin van de metingen op dit station nog nooit eerder voorgekomen.
Op enkele particuliere, minder optimaal opgestelde meetpunten werd zelfs 35 graden genoteerd, zoals in Hoensbroek, 35.3 en Breda 35.4 graden. Bij Overberg, Utrecht, goed opgesteld, maar met een microklimaat bij een heideveldje werd het na een minimum van 13.4 graden deze middag maar liefst 34.8 graden. Maarn volgde met 34.1 graden.
Andere hoge waarden van KNMI-stations: Woensdrecht 34.6, Eindhoven 34.4, Volkel 34.0, Hoek van Holland 33.8, Westdorpe 33.6, Maastricht vv en Cabauw 33.5, Arcen 33.2 graden. Kijkend over de grens zagen we Kleine Brögel met zelfs 36.3 in de omgeving van grote zandgronden.

Extremen De Bilt
Koudst: 3.9 (1915)
Warmst: 33.6 (2000)
Natst: 28.2 mm (1976)
Zonnigst: ?

21 juni
1976: Op 21 juni 1976 ging voor De Bilt de op één na warmste 30-daagse periode van start. Van 21 juni t/m 20 juli werd een gemiddelde temperatuur van 21,8 graden berekend en op 11 dagen kwam de temperatuur boven de 30 graden uit.

Extremen De Bilt

Koudst: 3.9 (1915)
Warmst: 30.4 (1936)
Natst: 16.9 mm (2012)
Zonnigst: ?

22 juni
Op 22 juni 1998 werd in De Bilt voor juni 1998 een neerslag-som bereikt van 154,9 mm en dat was een nieuw eeuwrekord voor deze maand. Normaal valt er in juni 72 mm. Daarmee is juni gedeeld 4e op de lijst van natste maanden. De natste maand in het huidige klimaat is november met 81 mm, april de droogste met slechts 45 mm.

Extremen De Bilt
Koudst: 3.6 (1903)
Warmst: 31.2 (1941)
Natst: 25.7 mm (1932)
Zonnigst: ? 

23 juni
Op 23- en 24 juni 1975 waren er extreme neerslaghoeveelheden. Ondere andere boven de grote rivieren. In 2 dagen viel ruim boven de 100 mm. Nijmegen kwam op de 23e tot een dagsom van 116 mm! In De Bilt viel op die dag 32,7 mm en dat is altijd nog de natste 23ste juni voor De Bilt.

Extremen De Bilt

Koudst: 4.7 (1903)
Warmst: 32.0 (1941)
Natst: 32.7 mm (1975)
Zonnigst: ?

24 juni
In 1909 viel 4 mm neerslag per minuut in De Bilt
Forse buien in de avond van de 23e en op de 24e in 1975: de zware onweersbuien leverden 146 mm in Gouda en 109 mm in Rotterdam op, waarvan 45 mm in een half uur tijd. Het onweerde vele, vele uren.
In 1978 werd op deze dag de koudste TT van Assen ooit verreden met 14°C en buien.
Veel wateroverlast in 1983 tussen Sittard en Beek na ruim 50 mm in één uur tijd! Maastricht ving 68,6 mm op in de regenmeter en dit was tevens de hoogste neerslagsom van juni in minstens 30 jaar tijd in Maastricht.

Extremen De Bilt

Koudst: 3.0 (1926)
Warmst: 32.6 (2005)
Natst: 16.8 mm (1960)
Zonnigst: ?

25 juni
Een aardbeving in Stramproy kwam in 1960 uit op 4.2 op de Schaal van Richter.
De bekende windhozen van Chaam en Tricht razen in 1967 vanuit het zuidwesten over Brabant en delen van Gelderland. De windhoos in Chaam trok om 16.30 uur over en trok verder naar Tricht waar deze om 17.30 uur aankwam. Hierbij vielen hagelstenen van 4 cm en in Oostmalle werden 17 woningen vernield.
In 1998 werd een waterhoos gesignaleerd tussen Ameland en Terschelling.

Extremen De Bilt

Koudst: 3.9 (1949)
Warmst: 33.2 (2019)
Natst: 15.2 mm (1968)
Zonnigst: ?

26 juni
In 1636 sloeg de bliksem in op de kruittoren in Rhijnberk. Eindelijk de eerste zomerse dag van 1953 in De Bilt.
Pas op deze dag werd in 1972 de eerste warme dag in Vlissingen bereikt (20 graden of meer).
Behoorlijk warm voor Friese begrippen. In 1976 werd het in Leeuwarden 32.5°C en dat is tevens de warmste junidag in minstens 30 jaar op dit station.
In het plaatsje Vries viel op deze dag in 1982 42 mm neerslag in één uur tijd.

Extremen De Bilt

Koudst: 4.0 (1923)
Warmst: 32.9 (1976)
Natst: 14.2 mm (1951)
Zonnigst: ?

27 juni
In Maastricht werd in 1947 de hoogste waarde van 38.4 bereikt, 2 tienden onder het record dat op 23 augustus 1944 in Warnsveld werd bereikt. De Bilt tekent op dezelfde dag haar temperatuurrecord allertijden op, 36.8 graden!

Extremen De Bilt

Koudst: 3.7 (1939)
Warmst: 35.6 (1947)
Natst: 47.5 mm (1930)
Zonnigst: ?

28 juni
Op 28 juni 1947 werd het te Maastricht 36.7 graden en op 28 juni 1970 viel er in hetzelfde Maastricht 84 mm neerslag.

Extremen De Bilt

Koudst: 3.9 (1940)
Warmst: 34.0 (1947)
Natst: 18.9 mm (1934)
Zonnigst: ?

29 juni
Op 29 juni viel te Luttelgeest in de Noordoostpolder maar liefst 116 mm in 6 uur tijd. Op 29 juni 1997 viel bij medewerker Gerard Kiewiet te Zuidhorn 64 mm in twee uur tijd. Over het gehele etmaal bedroeg de oogst 83 mm. Op 29 juni 2000 werd te Gilze-Rijen op klomphoogte nog 1.9 graden vorst gemeten.

Extremen De Bilt

Koudst: 4.2 (1929)
Warmst: 31.1 (2019)
Natst: 16.4 mm (1906)
Zonnigst: ?

30 juni
Op 30 juni 1907 werd het in de Bilt niet warmer dan 13.8 graden en dat is nog altijd de koudste 30e juni. Op 30 juni 2001 werd in Arcen de 7de zomerse dag op rij behaald.

Extremen De Bilt

Koudst: 3.8 (1989)
Warmst: 34.2 (1957)
Natst: 17.4 mm (2005)
Zonnigst: ?

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.